W czasie Powstania Styczniowego została stoczona bitwa pod Węgrowem 3 lutego 1863 r. pomiędzy oddziałami polskimi, kosynierów dowodzonymi przez Władysława Jabłonowskiego i Jana Matlińskiego, a wojskami rosyjskimi. W czasie walki grupa około 1000 kosynierów przeprowadziła atak na rosyjskie armaty. Rosjanie zmuszeni byli odstąpić, co pozwoliło pozostałym oddziałom powstańczym bezpiecznie ewakuować się z miasta. Wiadomość o niespodziewanym zwycięstwie Polaków szybko obiegła Europę. Dlatego bitwa węgrowska została upamiętniona w literaturze polskiej, jak i za granicą, porównano ją do heroicznych walk starożytnych Spartan, i nazwano Polskimi Termopilami. Poległo wówczas ponad 120 powstańców. We wspólnej mogile przy dzisiejszym Gościńcu Niepodległości pochowano 66 bohaterów. W roku 1917 z pól pod Szarutami mieszkańcy Węgrowa i okolicznych wsi przyciągnęli ogromny kamień, który ustawiono na mogile powstańczej. Dla upamiętnienia tej heroicznej walki w niedzielę 6.02.2022 r. odbyły się uroczyste obchody 159. rocznicy Bitwy poprzedzone Mszą Świętą w Bazylice Mniejszej w Węgrowie pod przewodnictwem Księdza Proboszcza Prałata Leszka Gardzińskiego, który wygłosił okolicznościową homilię.
Oprawę ceremonialną tego wydarzenia stanowiła wojskowa asysta honorowa wystawiona przez 2 Kompanię Reprezentacyjną Wojska Polskiego i Orkiestrę Reprezentacyjną Wojska Polskiego z udziałem przedstawicieli 23 Bazy Lotnictwa Taktycznego, pocztów sztandarowych: Wojska Polskiego, Miasta Węgrowa, Powiatu Węgrowskiego, Państwowej Straży Pożarnej, Ochotniczej Straży Pożarnej i Związku Harcerstwa Polskiego.
Burmistrz Węgrowa Paweł Marchela rozpoczął uroczystość witając zgromadzonych, przedstawił historię i upamiętnianie bitwy. Głos zabrali także: Senator RP Maria Koc, Poseł na Sejm RP Czesław Mroczek, Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego Elżbieta Lanc.
Ksiądz Proboszcz Prałat Leszek Gardziński odmówił modlitwę za poległych Powstańców.
Tradycyjnie podczas uroczystości zostało złożone przyrzeczenie harcerskie przez druhny z węgrowskiego hufca.
Wzruszającym momentem uroczystości był apel poległych i salwa honorowa.
Wiązanki kwiatów złożyły następujące delegacje i osoby: w imieniu Ministra Obrony Narodowej, Poseł na Sejm RP Maciej Górski, Poseł na Sejm RP Czesław Mroczek, Senator RP Maria Koc, w imieniu Posłanki na Sejm RP Kamili Gasiuk-Pihowicz Dyrektor biura, Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego Elżbieta Lanc, w imieniu Samorządu Miasta Węgrowa Burmistrz Węgrowa Paweł Marchela, Przewodnicząca Rady Miejskiej Beata Gashi, Zastępca Burmistrza Halina Ulińska, w imieniu Samorządu Powiatu Węgrowskiego Przewodniczący Rady Powiatu Leszek Redosz, przedstawiciele Policji, PSP i OSP, harcerze, Radni Rady Miejskiej Węgrowa Klubu PiS Leszek Piotrowski, Tomasz Staręga, Andrzej Grabek, Radny Rady Powiatu Węgrowskiego Jarosław Grenda w imieniu radnych WWE „Wspólna Droga”, NSZZ RI „Solidarność” Krzysztof Szymański, Dyrektor Muzeum Zbrojowni na Zamku w Liwie Eliza Czapska, Towarzystwo Miłośników Ziemi Węgrowskiej Agnieszka Zarzycka, Barbara Szymańska, Barbara Jakubisiak, dzieci ze Świetlicy Społecznej, Jednostka Strzelecka Niezłomni Węgrów, w imieniu Stowarzyszenia Kulturalnego Ziemi Liwskiej Roman Postek, w imieniu Klubu Czarni Węgrów Dariusz Dobosz i Mariusz Witkowski.
Burmistrz Węgrowa czyni starania o umieszczenie na grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie tablicy upamiętniającej Bitwę pod Węgrowem 1863 r, w tym celu wystosował 3.02.2022 r. kolejne pismo do Ministra Obrony Narodowej.